Gehoorschade

Als je jezelf regelmatig langdurig blootstelt aan lawaai worden de zintuighaartje in je binnenoor beschadigd. Ze registeren nog wel geluiden, maar doen dat niet meer zoals het hoort. Misschien herken je de suizende geluiden na de knallen van oud en nieuw of na het bezoeken van een concert. Je zintuighaartjes herstellen zich meestal wel weer na dit soort lichte verstoringen. Als dit echter regelmatig voorkomt, kan er blijvende schade optreden waardoor je bepaalde geluiden gewoon niet meer hoort. Je kunt dit herkennen aan dat het bijvoorbeeld lastig is om tijdens een rumoerig feestje gesprekken te blijven volgen. 

De invloed van lawaai op jouw gehoor hangt af van de 

• frequentie van de tonen (hoog is vaak schadelijker dan laag)
• Hoe lang je er aan blootgesteld wordt
• De intensiteit en het volume

Over het algemeen kun je zeggen dat 80 decibel de grens is. 

• Geluid onder 75 DB veroorzaakt geen beschadiging
• 80 DB acht uur per dag is een veiligheidsgrens
• Herhaaldelijk 90 DB kan blijvende schade veroorzaken
• 100 DB en meer doet pijn, hierdoor kan blijvende schade ontstaan
• Boven 140 DB kan bij één keer al gehoorschade opleveren. 

Het verwerken van harde geluiden kun je een beetje vergelijken met het het tillen van gewichten. Hoe zwaarder, hoe minder lang je het volhoudt. Hele zware gewichten verwoesten meteen je spieren. Na een dag lang tillen, tijdens een verhuizing bijvoorbeeld, kun je niets meer. 

Bij je oren werkt het ook zo. Hoe harder het geluid hoe eerder je kans hebt op schade. Bij hele harde geluiden ontstaat de schade vaak direct. Als je ‘s middags een paar uur akoestisch drumt en ‘s avonds naar een hard concert gaat, zijn je oren gewoon uitgeput aan het einde van de dag. 

Als je aan het tillen bent geven je spieren je nog een seintje als het allemaal teveel wordt. Meestal ontdek je gehoorschade als het al te laat is. Als je na een concert met een piep in je oren thuiskomt is het eigenlijk al te laat. Dat is een teken dat er een beschadiging is, ook al verdwijnt de piep na een tijdje weer. 

Je spieren kun je trainen, maar je oren niet. Sommige mensen zijn nu eenmaal gevoeliger voor geluid dan anderen. Het is onmogelijk je oren te laten wennen aan lawaai. Te veel schade is gewoon niet te herstellen!

Zoals ik al zei kun je, zonder gehoorbescherming, per dag zo’n acht uur lang 80 DB aan zonder een beschadiging op te lopen. Bij ieder 3 DB extra moet je de tijd halveren. Bij 83 DB is vier uur dus nog veilig, bij 89 DB is er dus nog maar één veilig uur over. Boven de 120 DB treedt er dus meteen schade op. Een paar voorbeelden:

• Druk cafe (85 - 90 DB)
• Dance-event of live concert (100 - 110 DB)
• MP3 spelers kunnen soms tot 130 DB

Uiteraard neemt het aantal decibellen af als je verder van de bron staat. Bij een verdubbeling van de afstand gaat er zo’n 3 DB af. Dat gaat natuurlijk alleen op als er geen ander geluidsbronnen in de buurt zijn. 

De basisregel is dat  de belasting voor je oren gelijk blijft, als je bij 3 decibel toename de tijd halveert of de afstand verdubbelt.

In de industrie is het nemen van voorzorgsmaatregelen heel normaal, maar wij muzikanten moeten zelf maatregelen nemen als we gehoorbescherming nodig hebben. Eigenlijk is dat best vreemd omdat het al heel lang bekend is wat lawaai met je oren kan doen. Werknemers die in een luidruchtige fabriek werken krijgen van hun baas regelmatig gehooronderzoeken, veel musici moeten daar zelf om vragen bij hun werkgever. Musici die als zzp-er werkzaam zijn bij een lokale vereniging moeten dat zelf allemaal in de gaten houden. Het zal je dus ook niet verbazen dat 75% van de musici last hebben van gehoorproblemen. 

Door dance-festivals en het gebruik van oortjes of koptelefoons loop 20% van de jongeren rond met een vorm van gehoorbeschadiging. Eén op de vier jongeren keert dus terug van een popfestival met blijvende gehoorschade

Als je gehoor beschadigd is kun je dat in eerste instantie merken aan het suizen van je oren. Dit wordt ook wel tinnitus genoemd. Je hoort ook mensen over druk op de oren en een pijngevoel. Het resultaat hiervan is een verminderd gehoor. Meestal gebeurt dit zo ongemerkt en geleidelijk, dat je de beschadiging niet merkt. Pas na een aantal jaren kun je de werkelijke schade vaststellen. 

Als je de schade opmerkt is het meestal al te laat. Dus denk er goed aan dat gehoorverlies niet hersteld kan worden. Voorkomen van beschadiging is het enige wat je kunt doen. Zorg er daarom voor dat jij als muzikant of musicus altijd gehoorbescherming bij je draagt. Let er wel op gehoorbescherming heeft alleen effect als je trouw draagt in situaties met veel lawaai. Ik draag ze bijvoorbeeld altijd tijdens repetities, optredens en ook zeker tijdens het lesgeven. En doe ze bijvoorbeeld niet uit na je optreden als de DJ nog even doordraait. Killing!